Evliligin dusmanlari

Elestiri
"Sen hep boylesin. Zaten bir gun bile olsun beni dinlemedin. Hep bagiriyorsun. Beceriksizsin. Filanin esinden ibret al. Beni uzmekten zevk aliyorsun" seklindeki ifadeler, esi suclayici, yargilayici ve kirici elestirilerdir. Oysa iletisimde "ben" dilini kullandigimizda esimize soyle diyebiliriz: "Ben bu sozunden veya davranisindan dolayi cok uzuldum, hayal kirikligi yasadim." Bu ifade daha yumusak oldugundan, ayrica kiside olusturdugu duyguyu da olaya yansittigindan esi olumlu yonde etkileyebilir.

Genelleme
"Hep boylesin. Boyle yaparsin. Zaten senden baskasi da beklenmez. Bencilsin. Hic degismiyorsun. Bu huyunu annenden, babandan kapmissin. Bir gun de iyi yanini goremeyecek miyim?" tarzindaki ifadeler, esi bir kaliba sokan ve damgalayan ifadelerdir. Mantiksal olarak dusundugumuzde, madem ki esiniz soylediginiz gibi "hep oyle", yillardir degismiyor; peki siz ne oranda degistiniz? Ise kendinizi degistirmekle baslayin.



Aklini okumak
Evlilikte iliski bozulmaya ve mutsuzluk ortaya cikmaya baslayinca araya mesafeler girer. Surekli kavga, uzuntu, bir noktada ciftleri sessizlige ve kendi dunyalarina iter. Fakat burada sozlu iletisim yerine sozsuz iletisim, yani davranislardan anlamlar cikarip, esi yargilama sureci baslar. "Hah yine kizdin. Bakislarindan anladim. Sen oyle demek istemedin. Senin kafanin icinde neler var, cok iyi biliyorum." Tarzindaki yaklasimlar, esin jest ve mimiklerinden, hal ve hareketlerinden anlamlar cikarmaya yoneliktir.

Isi yokusa surmek
Zamanla eslerden birinde olumlu bir degisiklik olmustur veya gittikleri doktor dinlenilmis ve kisi olumsuz bir davranisindan vazgecmistir; diger esin: "10 yildir sana soyledim, ama beni dinlemezsin; sonunda dedigime geldin. Baskasi deyince daha mi kiymetli oluyor?" bicimindeki konusmalari, esi uzen ve geriye dondurebilecek tarzdadir. Oysa; "Bu degisiklikten dolayi cok mutluyum, sevincliyim. Gel beraber plan yapalim; baska nelerimizi degistirebiliriz, onlari konusalim" tarzinda bir diyalog kurulursa olumlu degisiklik pekisir ve devami icin de tesvik edilmis olunur.

Gecmisi hatirlatmak
Herkesin evliliginde, gecmiste yasadigi olumsuz bir anisi vardir. Aile kavgalari, kirginliklar, ihanetler, kucuk dusurmeler ve hayal kirikliklaridir. Gecmiste yasanan kotu aniyi surekli gundeme getirmek sikinti dogurur ve sorunlari pekistirir.

Hep hakli olmak
Hatalar, yanlisliklar iki taraftan da kaynaklandigi halde "Kim daha hakli?" diye adeta "mahkeme" kurulur. "Evliligimiz boyunca kavgalari hic ben baslatmadim. Sen hep bana kotu davrandin, beni asagiladin. Butun sorunlar senden kaynaklaniyor." Bu tarz kalip sozler, tikanan evliliklerin klasik sozleridir. Oysa once kendimize bakmamiz ve "Ben nerede hata yapiyorum, yanlisim ne olabilir?" diye dusunmek gerekir. Surekli karsi tarafi haksiz gormek isin kolayci yonudur.





Sorumluluk
Aile yukunun tek tarafa yuklenmesi kisiyi asiri strese sokup gergin ve ofkeli yapabilir. Bu yuzden hicbir cinsiyet ayirimi gozetmeksizin yapilacak isleri ortaklasa yapmaya gayret etmek gerekir. Diger yandan, iliskideki bozulmadan dolayi "Sen beni zorluyorsun, cildirtiyorsun; bu yuzden ofkeleniyorum" yerine, "Seninle iliskimde zorlaniyor ve bazen ofkemi kontrol edemiyorum" tarzinda konusulsa, kisi kendisini de ortaya koyuyor ve sorumlulugu paylasmis oluyor; boylece esi suclamiyor, soruna dikkat cekip, uzerinde dusunulmesi gerektigi mesajini veriyor.

Mantiksal yaklasim
"Ya bana iyi bir neden goster, soylediklerimi curut, ya da beni kabul et." Yaklasimi evlilikle is iliskisini karistirma yaklasimidir. Evlilikte roller, duygular, cinsellik ve bircok degisken rol oynar. Kendimizi "temize cikarma"da mantik olayini ileri surmek kendi kendimizi aldatmaktan ibarettir.

Sozunu kesmek
Iletisimde en onemli husus, konusan insani sonuna kadar dinlemek, cok gerekliyse aralarda girmektir. Dinlememiz, anlamamiz ve kendimizi anlatmamiz gerekiyor. Bunun yolu da saygiyla dinlemek ve ses tonunu yukseltmemektir.

Terapist yaklasimi
Es, ne kadar ilgili ve tecrubeli olursa olsun, kendisini doktor yerine koymamali; cunku bir sey degismez, esi kendisini dinlemez ve direncle karsilasir. Bu yuzden "iyi bir es, arkadas, sevgili" nasil olursa, ona oyle davranmalidir.